ՀԿԿ փոխնախագահ. ողջամիտ ժամկետը սպառվել է

Հայ-թուրքական գործընթացի ձգձգման պատճառներից մեկը Թուրքիայում այն է, որ այդ երկիրը մոտ մեկ տարի անց համապետական ընտրություն է անցկացնելու, եւ իշխանությունն այժմ փորձում է հասկանալ, թե արդյոք որ քայլն ավելի ընդունելի կլինի հասարակության համար` արձանագրությունների վավերացումը, թե հակառակը: Այդ միտքը փետրվարի 12-ին Ուրբաթ ակումբում լրագրողներին է փոխանցել ՀՀԿ փոխնախագահ Գալուստ Սահակյանը:

“Այսինքն ներքին խնդիրներ ունեն: Բացի դրանից, ունեն տարբեր, քրդական խնդիր, Կիպրոսի խնդիր ունեն: Տարբեր խնդիրներ ունեն: Պետություն է, ուզում է ինչքան հնարավոր է շահեկան իրավիճակում հայտնվել: Սա է: Իսկ ինչ վերաբերում է, որ ինչ որ ուժեր են եղել, որ թուրքական իշխանություններին պարտադրել են, որ ստորագրի, ամբողջ աշխարհում նման խոսակցություն չկա, ոչ էլ իրենք են այդ մասին խոսում: Պարզապես իրենց մոտեցումները խոսքի ու գործի, ինչպես նախագահի հայտարարության մեջ կա, խոսքի ու գործի տարանջատման պրոցեսում են գտնվում”, ասում է Գալուստ Սահակյանը:

Լրագրողները հարցրել են, թե արդյոք նա կարծում է, որ մինչեւ Թուրքիայում սպասվող ընտրությունը, հազիվ թե տեղաշարժ լինի հայ-թուրքական արձանագրությունների վավերացման հարցում:

“Չգիտեմ, եթե ցայտնոտի մեջ չեն թուրքական իշխանությունները, բնականաբար արձանագրությունները պետք է վավերացնեն: Դրա համար եմ ասում, որ որեւէ մեկը չի պարտադրել, որ այդ արձանագրություններն իրենք ստորագրեին”, ասում է Գալուստ Սահակյանը:

Նրա խոսքով, Թուրքիայի իշխանությունը զանազան պատրվակներ է որոնում շահարկելու եւ վավերացումը ձգելու համար: “Իսկ ձգձգելը չի կարող շատ երկար լինել, որովհետեւ, իմ կարծիքով, արդեն ողջամիտ ժամկետն էլ է անցել, եւ համբերության բաժակը լցվում է: Եվ կարծում եմ, որ եթե նույն սեթեւեթանքներով փորձեն առաջ գնալ, բնականաբար խնդիր կառաջանա մեր ստորագրությունը հետ վերցնել”, ասում է Գալուստ Սահակյանը:

Նրա խոսքով, սխալ է նաեւ, որ Հայաստանն առաջինն ինքը վավերացնի արձանագրությունները: Գալուստ Սահակյանն ասում է, թե այդպիսի ժեստ արժեր անել բարեկամ երկրի, բայց ոչ Թուրքիայի պարագայում: Գալուստ Սահակյանի խոսքով, Հայստանը չպիտի ցույց տա, թե ինքը ամեն կերպ ջանում է Թուրքիայի հետ հարաբերություն ունենալ: Պարզապես Հայաստանի մոտեցումը, ըստ Գալուստ Սահակյանի այն է, որ մեր ժամանակներում փակ սահմաններ չպետք է լինեն:

Սերժ Սարգսյանի լոնդոնյան հայտարարությունը, թե հայ-թուրքական արձանագրությունները հանձնարարել է ուղարկել խորհրդարան, ունի տեխնիկական բնույթ: “Մենք հայտարարում ենք հետեւյալը, որ մինչեւ Թուրքիայի Մեծ Ժողովը չվավերացնի, բնականաբար մեզ մոտ քննարկումներ չեն լինի: Այսինքն, Ազգային ժողով մտնելը զուտ պետք է համարել տեխնիկական գործընթաց: Այսինքն մեկ անգամ եւս հավաստիացնում ենք, որ մենք պատրաստ ենք վավերացնելու արձանագրություններն այն տեսքով, ինչ տեսքով որ ստորագրվել է, բայց առաջին քայլը պետք է կատարի թուրքական կողմը”, ասում է Գալուստ Սահակյանը:

Նա հայտարարել է, որ եթե Թուրքիան ձգձգի վավերացումը, ապա իրենք հետ կկանչեն ստորագրությունը եւ “նոր գործընթացներ կսկսեն”: “Թուրքական քաղաքականությունը ինտրիգային է, եւ երեկ նաեւ Հնդկաստանում Գյուլը նորից հավաստեց, որ պայմանագրերը նույն տեսքով վավերացման ենթակա են: Այսինքն հուսադրող քայլեր կան: Բնականաբար մենք շահագրգռվածություն ունենք, որ Մեծ Ժողովը հաստատի: Բայց նորից պետք է կրկնեմ հետեւյալը, եթե Թուրքիան չհաստատի, չվավերացնի, դա քաղաքականության, դիվանագիտության մեջ կնշանակի Թուրքիայի պարտությունը, քանի որ անհուսալի գործընկերոջ տպավորություն կթողնի դիվանագիտական աշխարհում: Եվ բացի այն մոտեցումները, որ հայաստանյան կողմը կձգտի ավելի առկա դարձնել ցեղասպանության ընդունման երեւույթները, կարծում եմ, որ միջազգային հանրությունը, որը երաշխավորն է եղել այս ամբողջ գործընթացների, ինքն էլ որոշակիորեն իր պատժաչափի ձեւերը կընտրի”, հայտարարել է Գալուստ Սահակյանը:

Գալուստ Սահակյանը հայտարարել է, թե հայ-թուրքական գործընթացում “ճանապարհներն անշրջելի են”: Լրագրողները հարցրել են, թե այդ դեպքում ինչի համար է Հայաստանը քայլեր ձեռնարկում անհրաժեշտության դեպքում հայ-թուրքական արձանագրություններից իր ստորագրությունը հետ կանչելու համար:

“Դա առաջին գործընթացն է, առաջին փորձն է, բնականաբար եթե ձախողումներ են գնում, մենք պիտի վերցնենք, որպեսզի նոր սկիզբ դնենք, նոր գործընթացների”, հայտարարել է Գալուստ Սահակյանը:

Ի պատասխան հարցի, թե արդյոք նոր գործընթացի սկիզբը կլինի կրկին Թուրքիայի հետ, Գալուստ Սահակյանը պատասխանել է. “Իհարկե: Իհարկե, անկախ նաեւ արձանագրություններից, այդ գործընթացը միշտ էլ շարունակական է ցեղասպանության խնդրով: Եվ կարծում եմ ավելի կուժգնանա այդ խնդիրը, եւ ճանաչման որակավորումներից, արդեն, եւ պահանջատիրությունից, արդեն խնդիրը կվերաբերի ավելի պատմական վերլուծելի այն խնդիրներին, որը կապված է հայ ժողովրդի սեփականության հետ”, հայտարարել է Գալուստ Սահակյանը, ասելով, թե նկատի ունի ցեղասպանության հետեւանքով հայերի կորցրած սեփականությունը:

Հարցին, թե արդյոք ՀՀԿ-ն հանդես է գալիս պահանջատիրության դիրքից, Գալուստ Սահակյանը պատասխանել է. “ՀՀԿ-ն, այստեղ, ՀՀԿ-ն, ՀՅԴ-ն, Օրինաց երկիր, դրանք փոքրիկ գործոններ են մեծ քաղաքական խնդիրներում: Դա շատ փոքր խողովակ է: Պահանջատեր է եւ հայրենատեր ամբողջ հայ ժողովուրդը”:

Lragir.am