«ԵՐԿՐԻ ՆԱԽԱԳԱՀՆ Է ՓՈԽՎԵԼ»

Հարցազրույց ՀՅԴ Հայ դատի եւ քաղաքական հարցերով գրասենյակի պատասխանատու Կիրո Մանոյանի հետ:

«Իմ տված գնահատականներն էլ դրական արձագանքներ չեն: Պարզ ասած` լավ կլիներ, եթե նախագահի հայտարարությունը չլիներ, բայց եթե եղել է, գոնե մենք չպետք է անենք այն, ինչ անում է Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի շրջապատը: Դա էլ կեղծ կեցվածք է: Նրանց իշխանության տարիներին ցեղասպանության ճանաչման հարցը նույնիսկ արտաքին քաղաքականության մաս չէր կազմում:»

2008-07-01

Նախագահի մամլո խոսնակը, մեկնաբանելով Ս. Սարգսյանի հայտարարությունը՝ թե կարելի է ստեղծել հանձնաժողով` պատմական փաստերը ուսումնասիրելու նպատակով, ասել է, որ ուսումնասիրությունը չի նշանակում փաստերի հերքում: Համաձա՞յն եք այս մեկնաբանության հետ:

Նախագահը, բացի հայ համայնքից, հայ-թուրքական հարաբերությունների մասին խոսել է նաեւ քաղաքագետների, վերլուծաբանների հետ հանդիպման ժամանակ, ու խոսել է ավելի ծավալուն: Ասել է նույն բաները, բայց ավելի մանրամասնորեն, ավելի հստակ շեշտադրումներով, որոնք հաստատում են, որ հայկական կողմի համար ցեղասպանությունը անվիճելի փաստ է: Դրան հաջորդեցին տարբեր հայտարարություններ՝ ոչ միայն նախագահի մամուլի քարտուղարի, այլ նաեւ արտգործնախարարի կողմից: Վերջինս էլ հաստատեց, որ ցեղասպանության ճանաչումը մնում է Հայաստանի արտաքին քաղաքականության օրակարգում: Կարծում եմ՝ այս ամենը բավական է, որ ասենք՝ նախագահը չի կասկածում` իրողությո՞ւն է ցեղասպանությունը թե՞ ոչ: Ես կասեի, որ վատ խորհրդի հիման վրա արված հայտարարություն էր նախագահի հայտարարությունը:

Վատ խորհուրդ` տրված ո՞ւմ կողմից:

Չգիտեմ. նրա, ով նախագահին խորհուրդ է տալիս այս հարցերում:

Իսկ պե՞տք էր այդ հայտարարությունը, մինչեւ արտաքին աշխարհին ներկայացնելը, քննարկել ներսում:

Մենք միշտ էլ կողմնակից ենք եղել որ այդ հարցերը քննարկվեն ոչ միայն Արտաքին գործերի նախարարությունում, այլ նաեւ Ազգային անվտանգության խորհրդում: Որքան ես գիտեմ՝ մինչեւ նախագահի ելույթը` այս հայտարարությունը խորհրդում չի քննարկվել:

Կարելի՞ է ասել, որ այս հայտարարությամբ Սերժ Սարգսյանը առանձնանում է իր նախորդից, ով անընդունելի էր համարում ցեղասպանությունը ուսումնասիրելու համար պատմաբանների հանձնաժողով ստեղծելը:

Մամուլի խոսնակի եւ արտգործնախարարարի հայտարարություններով, ինչպես նաեւ մեզ տված բացատրությամբ, նախագահը արդեն հստակեցրել է, որ երկրի իշխանությունների ուղեգծի մեջ փոփոխություն չկա:

Մեզ` ո՞ւմ նկատի ունեք:

Դաշնակցությանը:

Ինչո՞ւ հատկապես ՀՅԴ-ին. որպես ցեղասպանության, հայկական հարցի հիմնական պահանջատե՞ր:

Ոչ, պարբերաբար հանդիպումներ լինում են, ու այս հարցը չէր կարող չարծարծվել:

Իսկ չկա՞ անհրաժեշտություն, որ Դաշնակցությունը, նախագահից բացատրություն ստանալուց բացի, հանդես գա նաեւ պատասխան հայտարարությամբ:

Այս պահին դրա անհրաժեշտությունը չկա, երկու օր հետո գուցե լինի: Դաշնակցության համար նախագահի տեսակետը հստակ է, չնայած չի բացառվում, որ որոշվի նաեւ հանդես գալ հայտարարությամբ: Առայժմ նման որոշում չկա:

Պետք է ուշադրություն դարձնել, թե նախագահի այս հայտարարությունը ինչ քաղաքական իրավիճակում է արվել: Դրան նախորդող 7-10 օրերի ընթացքում ամերիկացի 3 բարձրաստիճան պաշտոնյաներ` Ֆրիդը, Բրայզան եւ Հայաստանում ԱՄՆ դեռ չնշանակված դեսպանը հանդես են եկել հայտարարություններով: Նրանք նույն բանն են ասում` պետք է բացվի հայ-թուրքական սահմանը, դրա համար Թուրքիան պետք է իր պատմության սեւ էջերը ուսումնասիրի, իսկ Հայաստանը պետք է հաստատի, որ ինքը տարածքային պահանջներ չունի Թուրքիայից: Մյուս կողմից` նկատի ունենանք, թե որտեղ է արվել հայտարարությունը. Մոսկվայում, իսկ Ռուսաստանի արտգործնախարարը այս օրերին պաշտոնական այցով լինելու է Թուրքիայում, ուր, ի թիվս այլ հարցերի, քննարկվելու են նաեւ Ղարաբաղի հարցն ու հայ-թուրքական հարաբերությունները: Այսինքն, արտաքին տարբեր լսարաններին պատգամ փոխանցելու հարց էլ է, կարծում եմ, ունեցել նախագահը:

Իսկ ինչպե՞ս է այդ հայտարարություններին արձագանքում սփյուռքը:

Կարելի է ասել` բացասաբար: Իմ տված գնահատականներն էլ դրական արձագանքներ չեն: Պարզ ասած` լավ կլիներ, եթե նախագահի հայտարարությունը չլիներ, բայց եթե եղել է, գոնե մենք չպետք է անենք այն, ինչ անում է Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի շրջապատը: Դա էլ կեղծ կեցվածք է: Նրանց իշխանության տարիներին ցեղասպանության հարցը նույնիսկ արտաքին քաղաքականության մաս չէր կազմում:

Ողջունո՞ւմ եք Սերժ Սարգսյանի՝ Աբդուլա Գյուլին՝ Հայաստանում միասին ֆուտբոլ նայելու հրավերը: Իսկ եթե Գյուլը վեր կենա ու գա՞:

Թող գա, մենք էլ մեր կեցվածքը կարտահայտենք նրա նկատմամբ՝ որպես Թուրքիայի նախագահի:

Մենք՝ ո՞ւմ նկատի ունեք:

Հասարակությանը, ժողովրդին:

Ժողովուրդը ցույց կանի՞ երկրի նախագահի հրավիրած հյուրի դեմ:

Ժողովուրդը ցույց է անում իր նախագահի դեմ: Նրա հրավիրած հյուրի դեմ չի՞ կարող ցույց անել:

Ի՞նչն է փոխվել Հայաստանում, որ այսօր հնարավոր են դարձել այսպիսի հայտարարությունները:

Երկրի նախագահն է փոխվել:

E-Channel